«Ει το μέσον κτήσαιο Κορίνθου και Σικυώνος» (Δελφικός Χρησμός)
Η ονομασία Βόχα, το περίφημο Σικυώνιον πεδίον της Αρχαιότητας, γεωγραφικά προσδιορίζει την πεδιάδα που απλώνεται από τις παρυφές της Αρχαίας Κορίνθου έως και τις παρυφές της Αρχαίας Σικυώνος.
Μάλιστα, κατά τα μεσαιωνικά, βυζαντινά και προεπαναστατικά χρόνια η Βόχα γεωγραφικά προσδιόριζε την περιοχή μέχρι και τα όρια του Ξυλοκάστρου. Γι’ αυτό άλλωστε το Πυργόσπιτο στην Συκιά του οθωμανού άρχοντα της Κορίνθου, του Κιαμήλ Μπέη, αναφέρεται ως η θερινή κατοικία του στην Βόχα.
Μεταεπαναστατικά η ονομασία περιορίστηκε στην πεδιάδα που αναφέραμε αρχικά, έως τις παρυφές της Αρχαίας Σικυώνος και αργότερα οριοθετήθηκε, χάριν διαχωρισμού των επαρχιών Σικυωνίας και Κορινθίας, ακριβώς στον Ασωπό ποταμό. Ο γεωγραφικός αυτός προσδιορισμός διατηρείται έως και σήμερα.
Εκτός από τη γεωγραφική του διάσταση, ο όρος «Βόχα» χρησιμοποιήθηκε το 1998 από τον αυτοδιοικητικό νόμο «Καποδίστρια» ως όνομα ενός δήμου που αποτελούσε ένα κομμάτι μόνο, της ευρύτερης γεωγραφικής ενότητας, γεγονός που μερικές φορές προκαλεί σύγχυση ανάμεσα στο ιστορικό/γεωγραφικό όνομα και στον αυτοδιοικητικό προσδιορισμό ενός δήμου.
Σε κάθε περίπτωση, η εύφορη γη, αποτέλεσμα των προσχώσεων πολλών χειμάρρων και του ποταμού Ασωπού έδωσε τη δυνατότητα να αναπτυχθούν στα όρια της πεδιάδας της Βόχας πολλά και πλούσια κεφαλοχώρια, όπως ο Άσσος, το Ζευγολατιό, το Βραχάτι, η Πουλίτσα, το Βέλο. Επίσης, στην ημιορεινή ζώνη η Στιμάγκα κυριάρχησε και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην Επανάσταση του 1821. Κύριες καλλιέργειες αποτέλεσαν από τους αρχαιότατους χρόνους έως και σήμερα, το αμπέλι και η ελιά.
Η διαρκής κατοίκηση της περιοχής της Βόχας από αρχαιοτάτων χρόνων μέχρι και σήμερα, προσφέρει στους ερευνητές και επιστήμονες όλων των κλάδων τη δυνατότητα να αναπτύξουν σημαντικές παρατηρήσεις που αφορούν στην γεωλογική, αρχαιολογική, μεσαιωνική, βυζαντινή, επαναστατική και νεοελληνική ιστορία του τόπου. Οι άνθρωποι και τα έργα τους μέχρι και σήμερα σημαδεύουν τη Βόχα κι αφήνουν το στίγμα τους.
Ωστόσο, ποτέ έως σήμερα, δεν είχε υπάρξει μια συγκροτημένη και σφαιρική καταγραφή όλων αυτών των επιστημονικών ερευνών για τη Βόχα.
Αυτό το κενό έρχεται να καλύψει το Συνέδριο που διοργανώνεται φέτος από το δήμο Βέλου-Βόχας και το ΝΠΔΔ «Ανέλιξη» και τις εργασίες του οποίου σας καλούμε να παρακολουθήσετε και να γίνεται κοινωνοί σημαντικών και άγνωστων πληροφοριών για τον τόπο μας.
Η Βόχα στον Χρόνο 